In het boek "mijn ego en ik" van Sabine Wassenberg las ik een mooie vergelijking.
Het brein is als een driedimensionaal netwerk van karrensporen in de hard wordende modder. Ervaringen en gedachten laten groeven achter in de modder. Hoe vaker ze beleefd worden, hoe dieper de groeven.
Het is niet makkelijk om buiten de ingesleten paden te rijden, te denken en te beleven.
Het plaatje van ingesleten karrensporen is een mooie vergelijking om te verbeelden hoe moeilijk het is om buiten de gebaande paden (creatief) te zijn. Vernieuwing, een creatieve oplossing bedenken, is lastig omdat we zo gemakkelijk binnen onze bestaande ideeën en ervaringen blijven. We glijden terug in onze eigen karrensporen.
Met een fourwheeldrive moet ik tegen de verharde bermen in rijden om eruit te komen.
Waarom zit een mens dan zo in elkaar dat we bestaande patronen versterken?
Naast veiligheid en vertrouwdheid is automatiseren vaak ook gewoon praktisch. Als je in je auto stapt zou het niet handig zijn als je elke keer eerst een handleiding moet lezen voordat je weg kunt rijden. Patronen worden lastig als ze niet (meer) leiden tot een gewenste situatie.
Creatieve denktechnieken dagen je uit om los te komen van het bekende.
Tips om creativiteit te stimuleren:
1. meer mensen = meer sporen
Inspireer elkaar door (wilde) ideeën te delen. Bij een creatieve denksessie werkt 6-18 mensen vaak het best. Ook kun je niet aanwezigen laten meedoen, wat zou Toon Hermans of Winnie de Pooh toevoegen.
Lift mee, gebruik kruispunten, verken andere wegen.
2. schrap sporen
Elimineer stap voor stap de kenmerken die bepalend zijn voor het onderwerp. Wachtrijen bij kassa's worden door veel mensen als storend ervaren. Wat gebeurt er als je de kassiere of de wachtende mensen wegdenkt? Dan kom je op bijvoorbeeld de zelfscan-kassa's (de casiiere is weg) of je boodschappen doen en betalen op de site van de supermarkt (de wachtende mensen zijn weg). Wellicht zijn er nog veel meer mogelijkheden.
3. combineer
Voeg ogenschijnlijk losse paden samen. Een mooi voorbeeld hiervan, en niet meer weg te denken uit ons leven, is de smartphone. Een combinatie van telefoon, computer, een fototoestel, et.
4. focus op het doel
Het is niet het doel een een bepaalde oplossing te vinden, 'het juiste spoor'.
Ga vliegen, teleporteer je desnoods naar het doel.
Een mooi voorbeeld hiervan is een gemeente die de overlast van wildplakkers, vaak aankondigingen van evenementen, wil aanpakken. Alle wegen van verbieden, weghalen, onbeplakbare plaatsten leidden niet tot een oplossing. Het wildplakken werd aanzienlijk minder toen de gemeente zelf banners met de tekst 'afgelast!' over de aankondigingen plakte.
5. elk nadeel heb z'n voordeel
Onze, helaas overleden, Johan Cruijf had helemaal gelijk. Loopt een spoor dood, koppel het ergens anders aan. Als je een nadeel van iets bekijkt als een voordeel, kun je op hele creatieve ideeën komen. Het nadeel van secondelijm is dat je vingers aan elkaar blijven plakken als je niet uitkijkt (dat is mij al meerdere malen overkomen). Als je vingers aan elkaar kunt plakken kun je er ook wonden mee dichten bedacht een soldaat tijdens de Vietnam oorlog.
Veel plezier met het ontdekken van de mogelijkheden buiten je eigen karrensporen.
